عملیات نزاجا در آغاز جنگ در شمال خوزستان

بسمه تعالی

عملیات نزاجا در مورخه1/7/59 در آغاز جنگ تحمیلی در مقابل ارتش عراق در محور شمال خوزستان یک عملیات تأخیری بود.

سید ناصر حسینی[1]-آرش سرابی تبریزی[2]

چکیده:

پس از وقوع انقلاب اسلامی و نا آرامی هایی که در منطقه جنوب و غرب ایران با تحرکات عراق آغاز شده بود نیروهای سه گانه ارتش جمهوری اسلامی طرح های عملیاتی را برای مقابله با تهدیدات احتمالی دشمن در مناطق مختلف تدارک دیده بودند. طولی نکشید نا آرامیها در پنج استان کردستان، آذربایجان غربی، خوزستان، گلستان( گنبد) و سیستان و بلوچستان آغاز شد. حضرت امام خمینی(ره) با صدور اعلامیه های متعدد از ارتش پشتیبانی و مأموریت برقراری آرامش در مناطق موصوف را به آن واگذار نمودند. ارتش جمهوری اسلامی ایران به رغم حملات ناجوانمردانه از سوی دشمنان و ضد انقلاب که خواهان انحلال آن بودند، و نیز نامهربانی های ناآگاهان، در اجرای فرامین فرماندهی کل قوا با تمام قوا و امکانات خود و با جدیت تمام، برای اجرای مأموریت در مناطق مذکور حضور یافت. در هر صورت امنیت نسبی در مناطق نا آرام مانند سیستان و بلوچستان و گنبد برقرار شد، اما ناامنی هنوز در استانهای خوزستان، کردستان و آذربایجان غربی وجود داشت که در 31 شهریور 1359 جنگ ایران و عراق شروع شد. در شروع جنگ، شرایط بسیار پیچیده و مشکل بود. در ابتدای امر در مرزهای مورد تجاوز دشمن به جز یگانهای سرزمینی، نیروی قابل قیاس در مقابل ارتش عراق نبود. ارتش تا دندان مسلح عراق با روحیه تجاوزگری، با هجوم هوایی و زمینی از مرزهای کشور عبور و نیروهای مستقر در مرز را با وارد کردن تلفات و ضایعات زیاد وادار به عقب نشینی کردند. نیروهای با ایمان و وظیفه شناس ارتش با دادن صدها شهید و مجروح و استفاده از تاکتیک عملیات تأخیری و جنگ و گریز در مواضع مناسبی توانستند دشمن را متوقف نمایند. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، پس از سد پیشروی دشمن در استان خوزستان، با اجرای تک های محدود، دشمن را وادار به استقرار در خط پدافندی نمودند. برای ایجاد زمینه در جهت بیرون راندن دشمن از سرزمینهای اشغالی در سال اول جنگ، تک های محدودی توسط نیروهای حاضر در استان خوزستان صورت گرفت که نتیجه آن آزادسازی سوسنگرد، گرفتن سرپل ها در غرب رودخانه کرخه و قرارگرفتن نیروهای خط پدافندی در موقعیت بهتر و سرکوب به دشمن بود. نتایج حاصله نشان میدهد که کارکرد ارتش جمهوری اسلامی ایران با توجه به شرایط و وضعیت موجود، در سال اول جنگ، علمی، تخصصی و فداکارانه بوده و تاکتیک های مورد استفاده با استانداردهای بین المللی و شناخته شده علمی مطابقت دارد.